İş göremezlik ödeneği şartları SGK’dan hangi nedenden dolayı para alınacağına bağlı olarak değişiklik gösterir. Söz konusu ödenekten yararlanmak için hastalık, meslek hastalığı, gebelik ve iş kazası gibi çeşitli nedenler bulunur. Hastalık nedeniyle ödenekten yararlanmak isteyen kişilerin iş göremezlik tarihinin başlamasına dek 90 gün gün içinde kısa vadeli sigorta priminin yatırılması gerekir. İş kazası için ödenek alacaklar kişilerde bu şart aranmaz. İş göremezlik ödeneği şartları şu şekildedir:
- İstirahatin başlangıç tarihinden bitiş tarihine kadar geçen süreye kadar geçerli bir sigortanın bulunması gerekir.
- İstirahat süresi boyunca herhangi bir işyerinde çalışılmaması gerekir.
- Hastalık, meslek hastalığı, gebelik ve iş kazası nedeniyle ödenek alacak kişilerin SGK’nin yetki vermiş olduğu bir kuruluştan sağlık raporu almalıdır.
İş Göremezlik Raporu Nereden Alınır?
İş göremezlik raporunun alınacağı yer Sağlık Bakanlığı tarafından yetki verilen kurumlardır. Söz konusu rapor için hastanelere başvurulduktan sonra hekimler tarafından gerekli muayeneler yapılır. Üniversite, devlet ve SGK anlaşmalı özel hastanelerden iş göremezlik raporunu almak mümkündür. Raporun içeriği iş göremezlik süresinin ne kadar olacağını belirler. Aynı zamanda raporun bir geçerliliğe sahip olması için son 1 yıl içinde 90 gün prim yatırılmış olması gerekir. Bunun tek istisnası iş kazasıdır.
İş Göremezlik Ödeneği Kimlere Verilir?
İş göremezlik ödeneğinin verildiği kişiler iş kazazedeleri, meslek hastalığına yakalananlar, analar ve hastalardır. Bu kişilerde aranan çeşitli şartlar vardır. Yapılan inceleme sonucu şartları sağladığı tespit edilen kişilere ödeme sağlanır. İş göremezlik ödeneği şu kişilere verilir:
İş Kazazedeleri: 5510 sayılı Kanunda sayılan hallerden birisinin meydana gelmesi durumunda iş kazası tanımı karşılanmış olur. Bu hallerde sigortalı bedenen ya da ruhen engelli bir hale gelmiş sayılır.
Meslek Hastaları: Sigortalının çalıştığı ya da yaptığı bir işten dolayı sahip olduğu hastalık bu kapsama girer. Meslek hastalığı işin yürütülüşü nedeniyle meydana gelir. Hastalık geçici ya da sürekli olabilir. Aynı zamanda bedensel ya da ruhsal olarak aksedebilir. Sigortalının meslek hastalığı olduğunu göstermesi için yetki verilmiş bir sağlık kuruluşundan heyet raporu alması gerekir.
Hastalar: İş kazası ve meslek kazası tanımı dışında sigortalının yaşadığı hastalıklar yüzünden de ödenek verilir. Sigortalının hasta olması ve bu yüzden işini gerektiği gibi yapamaması temel kriterdir.
Analık: Sigortalı olarak çalışan bir erkeğin ya da kadının sigortalı olmayan eşi nedeniyle ödenekten yararlanma hakkı vardır. Gebeliğin başladığı tarihin başlangıcından doğumdan sonraki 8 haftaya kadar geçen süre bu kapsama girer. Bu süreç içinde yaşanan tüm gebelik ve analık süreçler dahildir. Çoğul gebeliğin meydana gelmesi halinde süre 10 haftaya kadar uzatılır.
İş Göremezlik Ödeneği Nereden Alınır?
İş göremezlik ödeneğinin alınması SGK ile anlaşmalı bankalar aracılığıyla gerçekleşir. SGK’nın yapmış olduğu son düzenleme ile banka hesabına para yatırıldığı an sigortalıya SMS yoluyla bilgi verilir. SMS almak için SGK internet sitesi üzerinden bu seçeneği aktif hale getirmek gerekir. İş göremezlik durumu ve ödeme miktarı gibi konularda bilgi almak için e-Devlet sitesinde sorgulama yapılabilir.
İş Göremezlik Ödeneği Hesaplaması Nasıl Yapılır?
İş göremezlik ödeneğinin hesaplaması günlük olarak on üç aylık prime esas kazanç toplamının son üç aylık prim gün sayısına bölünmesi sonucu ortaya çıkar. Yatarak tedavi olunduğu durumlarda kazancı yarısı, ayakta tedavilerde kazancın üçte ikisi verilir. İş göremezlik ödeneği hesaplanırken şu kriterler göz önüne alınır:
- Rapor alınma tarihinden 12 ay önce kazanılan prim ve ikramiyeler dahil olmak üzere son 3 ayın kazancı,
- Son 3 ayda ödenen primlerin gün sayısı
- Raporun geçerli olduğu gün sayısı
Ayrıca bakınız: Fazla Çalışma Saatleri Nereye Şikâyet Edilir?
